21.2.22

Εκλάμψεις: αναλυτικό αυτοπαρουσιαστικό κείμενο


[Περισσότερα για τις Εκλάμψεις, ΕΔΩ.]


(i) Σχετικά με τον χώρο

Οι Εκλάμψεις είναι ένας νέος ανεξάρτητος χώρος βιβλίου, στα όρια της γειτονιάς των Εξαρχείων, δίπλα στο Πεδίον του Άρεως. Δημιουργήθηκε με πρωτοβουλία της ομάδας του σλίτζι και τον διαχειρίζεται η συνέλευσή του, η οποία είναι ανοιχτή σε νέες συμμετοχές. Στον χώρο λειτουργεί δανειστική βιβλιοθήκη, υπάρχει διαθέσιμο όλο το υλικό και οι εκδόσεις του σλίτζι όπως και υλικό από φιλικά εγχειρήματα, ενώ επίσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως αναγνωστήριο. Μάλιστα, επιθυμούμε οι Εκλάμψεις να λειτουργούν κυρίως ως αναγνωστήριο και βιβλιοθήκη, παρά ως ένα ακόμη μέρος για άραγμα και ποτό, χωρίς φυσικά να αποκλείεται και αυτό. Σίγουρα πάντως θεωρούμε σημαντικό το σταδιακό χτίσιμο μία συλλογικής δομής όπου κάθε άτομο θα μπορεί να έρχεται ακόμη και το πρωί ή το μεσημέρι, να διαβάζει, να πίνει έναν καφέ, να συναντά άλλο κόσμο.

Πέρα από τα παραπάνω, με τον καιρό σκοπεύουμε να φιλοξενηθούν και άλλες μορφές τέχνης πέραν του βιβλίου, καθώς και διάφορες δραστηριότητες, όπως για παράδειγμα προβολές ταινιών, εκθέσεις ζωγραφικής και φωτογραφίας, εκδηλώσεις, μαθήματα (μουσικής, φιλολογικά, θετικών επιστημών κ.λπ.). Ακόμη, ο χώρος αποτελεί ένα σημείο συνάντησης και γνωριμίας με σκοπό την οργάνωση περαιτέρω δραστηριοτήτων και εκτός των ορίων του (π.χ. φεστιβάλ, βιβλιοπαρουσιάσεις). Εν τέλει, είναι ένας τρόπος να στεγάσουμε τις επιθυμίες μας μακριά από τις λογικές του κέρδους και να αναπτύξουμε τις δικές μας προτάσεις.

Όσον αφορά το οικονομικό κομμάτι, η αυτοσυντήρηση του χώρου δεν είναι δεδομένη και στηρίζεται στην συλλογική υπευθυνότητα των μελών και των φίλων του που προσπαθούν να ενισχύουν τακτικά, καθώς και σε όσα χρήματα βγαίνουν από το μπαρ που υπάρχει στα ανοίγματα. Οι Εκλάμψεις δεν λειτουργούν ως ένα μέρος όπου κάποιος θα μπορεί να αποκτά ατομικό οικονομικό κέρδος, ενώ σε περίπτωση που μαζεύεται ένα ποσό που υπερκαλύπτει τα έξοδα, θα διατίθεται για την στήριξη φιλικών/συγγενικών ομάδων ή για άλλους σκοπούς που θα θέλουμε να δείξουμε την αλληλεγγύη μας. Άλλωστε, η επικοινωνία με αντίστοιχα εγχειρήματα και σχετικές με εμάς ομάδες/δομές είναι μέσα στους στόχους μας, σε μία λογική γνωριμίας που σταδιακά ίσως οδηγήσει και σε μια έμπρακτη συνεργασία.


(ii) Κάποια σχόλια γενικά για το βιβλίο

Το βιβλίο βοηθάει το άτομο να απελευθερωθεί, ενισχύει την συλλογική μνήμη, σκαλίζει τα βάθη της ανθρώπινης ψυχοσύνθεσης, παρουσιάζει ολοκληρωμένα θέσεις και θεωρίες, αποτελεί θεμελιώδη μορφή τέχνης και συντροφιά. Τα βιβλία είναι επίσης αυτά που μας βοηθούν να βάλουμε σε τάξη διάφορες σκέψεις και παρατηρήσεις μας, να αποκτήσουμε πιο δομημένες απόψεις και, εν τέλει, να διαμορφώσουμε συνείδηση. Ακόμη, η ποίηση και η λογοτεχνία αποτελούν δύο από τα μέσα που διαθέτουμε στην άμυνά μας απέναντι στην απομάγευση του κόσμου.

Για εμάς, το βιβλίο δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση ένα αμιγώς ακαδημαϊκό στοιχείο. Ακριβώς αντίθετα, να διαβάσει και να γράψει μπορεί το κάθε άτομο που έχει την διάθεση να το κάνει. Τόσο για την ανάγνωση όσο και για την συγγραφή, δεν χρειάζονται γνώσεις ή εκπαίδευση, αρκεί απλά η επιθυμία και η έμπνευση. Κατόπιν, μέσα από την εμπειρία εξελισσόμαστε. Ειδικά η γραφή, είναι μία μορφή ατομικής έκφρασης και τέχνης, που στην συνέχεια μοιράζεται και επικοινωνείται και σε άλλα άτομα τα οποία συχνά αγγίζει, δημιουργώντας έτσι μία σύνδεση που ξεκινά απ' το ατομικό και προσεγγίζει το συλλογικό.


(iii) Πέρα απ' τον αστικό πολιτισμό

Το σύγχρονο πολιτιστικό μοντέλο που προτείνεται από την άρχουσα τάξη και τα κυρίαρχα κοινωνικά πρότυπα, μας βρίσκει μακριά του. Είναι ένα μοντέλο που βλέπει την τέχνη ως ένα ακόμη προϊόν. Έμμεσα, υποχρεώνει σχεδόν κάθε άτομο να λειτουργεί ανταγωνιστικά προς τα υπόλοιπα, αφού αν πουλήσουν οι άλλοι και όχι εκείνο, τότε θα υπάρχει οικονομικό πρόβλημα. Αυτό μάλιστα αφορά και περιπτώσεις που το αποτέλεσμα για τον θεατή/ακροατή/αναγνώστη μπορεί να είναι πράγματι ωραίο, η διαδικασία όμως όχι. Για εμάς ωστόσο, πολιτισμός δεν είναι απλά ένα όμορφο θέαμα, αλλά μια ενιαία δημιουργική διαδικασία, από την έμπνευση ως την παρουσίαση.

Έτσι, είμαστε ενάντια και πέρα απ' τον αστικό πολιτισμό, ο οποίος θεωρούμε ότι εμποδίζει την αυθεντική έκφραση και προωθεί την εμπορευματοποίηση. Ακόμη, κατά έναν τρόπο εκπαιδεύει τον κόσμο να λειτουργεί όπως θέλει το σύστημα, μες τα όρια που αυτό προτείνει και επιθυμεί. Είναι πολύ χαρακτηριστικά τα παραδείγματα από τους στίχους της μεγάλης πλειονότητας των τραγουδιών που αποτελούν τις “τάσεις” της εποχής, στίχοι που αφορούν σχεδόν κατ' αποκλειστικότητα την αναπαραγωγή της πατριαρχίας και την λατρεία του κέρδους.


(iv) Δυο λόγια για την γειτονιά των Εξαρχείων

Η γειτονιά των Εξαρχείων αποτελεί μία “ατέλεια” μες την ομοιομορφία της κυριαρχίας του καπιταλιστικού συστήματος στο κέντρο της Αθήνας. Είναι ο τόπος όσων αντιστέκονται στην εποχή τους, μια αφετηρία για εκείνους που υπερασπίζονται τα όνειρά τους, ένα καταφύγιο για πολλά άτομα που αλλού κινδυνεύουν. Εδώ είναι συγκεντρωμένος ένας σχετικά σημαντικός αριθμός από δομές, ομάδες και χώρους που δεν αποσκοπούν στο οικονομικό κέρδος, παρά μόνο στην αντίσταση και την αλληλεγγύη. Ακόμη κι αν δεν επηρεάζουν κεντρικά την κοινωνία και την πολιτική σκηνή, θεωρούμε ότι τέτοια εγχειρήματα απλώς και μόνο με την ύπαρξή τους παρεμβαίνουν ουσιαστικά στην εποχή και αφήνουν παρακαταθήκη.

Η “ατέλεια” λοιπόν που αποτελούν τα Εξάρχεια, σίγουρα ενοχλεί την άρχουσα τάξη και προσπαθεί να την βάλει κι αυτή μες στην αγκαλιά της κανονικότητας. Οι μπάτσοι είναι η μόνη σίγουρη συνάντηση που θα έχουμε κάθε φορά που θα βγούμε απ' το σπίτι, ωστόσο αυτή τους η εμμονή με τα Εξάρχεια, στα μάτια μας αποδεικνύει και τον φόβο τους για την γειτονιά. Απέναντι στα σχέδια για την μετατροπή της περιοχής σε τουριστική ζώνη και σε εναλλακτικό διασκεδαστήριο, μην ξεχνάμε ότι στα Εξάρχεια υπάρχουν πολλές χιλιάδες κάτοικοι (όπως και οι περισσότεροι από εμάς), όπου εδώ είναι η ζωή και η καθημερινότητά τους, με τα άγχη και τις δυσκολίες της. Όλοι εμείς μάλιστα, διαπαιδαγωγούμαστε συνεχώς από τον χαρακτήρα της γειτονιάς και από τα ερεθίσματα που έχουμε εδώ και δεν είχαμε αλλού· συνεπώς επιλέγουμε να την υπερασπιστούμε και να συμβάλλουμε με τον τρόπο μας, ώστε τα Εξάρχεια να παραμείνουν τόπος αντίστασης, αλληλεγγύης και ελευθερίας.


(v) Πολιτική κατεύθυνση - Η Ιστορία δεν τελειώνει

Η εποχή μάς ζητά την υποταγή και την ήσυχη δουλειά, να αφιερώνουμε τις μέρες και τα χρόνια μας στα κέρδη ελάχιστων συγκεκριμένων, να αδιαφορούμε για τους γύρω μας. Το μέλλον, αν και αβέβαιο για σχεδόν όλα τα άτομα, έχει ορισμένα θεμελιώδη συστατικά στοιχεία: την εκμετάλλευση, την απομόνωση, τον έλεγχο και την απελπισία. Ωστόσο, ακόμη κι αν μερικές φορές το αγνοούμε, η Ιστορία δεν έχει τελειώσει. Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε ότι καθορίζεται και από την δική μας δράση, από τα όνειρα και τις πράξεις μας. Έτσι, ένα σημαντικό βήμα προς τα μπροστά αποτελεί η δημιουργία ομάδων και δομών οι οποίες θα παρεμβαίνουν ενάντια στην ασχήμια του σήμερα και, ταυτόχρονα, θα ετοιμάζουν την ομορφιά του αύριο. Με οργανωτική αρτιότητα, με σχέσεις εμπιστοσύνης, μακριά από κάθε είδους εξουσία· με μια εσωτερική λειτουργία που θα πείθει και θα εμπνέει.

Θέλουμε να αναζητήσουμε μεθόδους αρμονικής και δημιουργικής συνύπαρξης εντός των ομάδων, με σχέσεις που θα στηρίζονται στην συντροφικότητα και τον αμοιβαίο σεβασμό, προσπαθώντας να εφαρμόσουμε τις προτάσεις μας καταρχήν στο εσωτερικό μας. Παρ' όλ' αυτά, όσες τέτοιες ομάδες και να δημιουργηθούν, η συνέχεια βρίσκεται μες το κάθε άτομο ξεχωριστά, μες την προσωπική του απόφαση για συμμετοχή στον αγώνα ενάντια στον κόσμο της εκμετάλλευσης και της εξουσίας. Ενώ αποτελεί χρέος μας η διαμόρφωση ενός πεδίου που θα είναι φιλικό και θα αγκαλιάζει κάθε άτομο που αναζητά μονοπάτια αντίστασης, εν τέλει το κρίσιμο σημείο είναι η επιλογή συνείδησης και ευθύνης που γίνεται μέσα μας, η επιλογή της συμμετοχής μας στην ιστορία.

Η κυρίαρχη τάξη φιλοδοξεί να τιτλοφορεί το όνομα του πρωταγωνιστή που καθορίζει τις ιστορικές εξελίξεις, από πάνω προς τα κάτω. Ωστόσο, όταν οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται την δύναμή τους, όταν συνειδητοποιούν πως το καπιταλιστικό σύστημα τους έχει ανάγκη για να συνεχίσει να αναπαράγεται, όταν αρχίζουν να αρνούνται την υποταγή, να συλλογικοποιούνται και να καλλιεργούν συντροφικές σχέσεις χωρίς καμία εξουσία, τότε γίνονται σιγά-σιγά επικίνδυνοι για την άρχουσα τάξη και διαταράσσεται, έστω λίγο, η εύρυθμη λειτουργία του συστήματος. Η συνείδηση που δεν υποτάσσεται στα κυρίαρχα αφηγήματα, μπορεί να έχει πρωταρχικό ρόλο και να αποτελέσει αφετηρία για περαιτέρω συλλογικοποίηση, δημιουργία, έκφραση και συμμετοχή σε έναν πολύμορφο αγώνα, με καθοριστικό ρόλο στον ρου της ιστορίας.

Εμείς απ' την μεριά μας, με τις ελάχιστες δυνάμεις που διαθέτουμε, επιλέγουμε την πίστη στην συνείδηση και στον αγώνα μας. Έναν αγώνα ενάντια στην εξουσία και στην εκμετάλλευση, που αποτελεί μακρά και διαρκή διαδικασία, που χρειάζεται σίγουρα υπομονή, που φτιάχνει εικόνες του κόσμου που ονειρευόμαστε, ενός κόσμου που δεν αφορά ένα αόριστο μέλλον μα ήδη έχει αρχίσει να χτίζεται. Έναν αγώνα όπου η συμμετοχή σε αυτόν είναι από μόνη της μια απελευθερωτική διαδικασία για το άτομο, το βοηθά να βρει τον εαυτό του, το ωθεί να εξελίσσεται συνεχώς και να αναγεννάται. Καμία απελπισία λοιπόν· όλα είναι ανοιχτά, τίποτα δεν έχει τελειώσει, η ζωή ανθίζει μες τις κοινότητες που αρνούνται την βαρβαρότητα και σχεδιάζουν μεθοδικά τις απαντήσεις τους στο σκοτάδι. Πίστη, συνείδηση, συμμετοχή, υπομονή.



Επικοινωνία

Σπύρου Τρικούπη 71, Εξάρχεια
eklampseis@protonmail.com
FB: Εκλάμψεις